درباره «وسواس فکری» چه میدانید؟/ توصیههایی برای درمان و مقابله با وسواس فکری
تاریخ انتشار: ۱۷ آذر ۱۴۰۱ | کد خبر: ۳۶۵۶۳۸۸۹
برای تسکین این اضطراب، افراد مبتلا به این اختلال، اعمالی را بهصورت اجباری انجام میدهند؛ تا اضطراب خود را کنترل کنند. اکثر افراد میدانند؛ که این افکار و رفتارها غیرمنطقی و افراطی است؛ اما احساس میکنند، نمیتوانند آنها را کنترل کنند. در این مقاله به بررسی گزینهها و روشهای درمان وسواس فکری و کنترل این اختلال میپردازیم.
بیشتر بخوانید:
اخباری که در وبسایت منتشر نمیشوند!
وسواس فکری-اجباری چیست؟
اختلال وسواس فکری یک بیماری نسبتاً شایع در حوزه سلامت روان است و انجمن روانشناسان آمریکا، وسواس فکری-اجباری (OCD) را اینگونه تعریف میکند:
"یک اختلال که با افکار مزاحم و مکرر نمود پیدا میکند و منجر به اضطراب و نهایتاً رفتارهای اجباری میشود."
همانطور که اشاره کردیم، افکار مزاحم منجر به اضطراب و رفتارهای اجباری میشوند. اجبارها تشریفات یا رفتارهایی هستند؛ که بهطور موقت ناراحتی فرد را در مورد افکار ناخواسته خود، خنثی میکنند. بیشتر افراد مبتلا به OCD هم افکار وسواسی و هم رفتارهای اجباری را تجربه میکنند.
انواع وسواس فکری
قبل از درمان وسواس فکری میبایست شناخت کاملی از انواع وسواس و علائم آن داشت. وسواسها معمولاً با موضوعات خاص اضطرابزا در یک دستهبندی قرار میگیرند، مانند: ترس از آسیب، بیماری و بدشانسی، آلودگی و غیره. پنج نوع رایج وسواس عبارتاند از:
وسواس کمالگرایی
افرادی که دارای وسواس کمال گرا هستند، خود را در ترس ناشی از اشتباه کردن، غرق میکنند. بر خلاف باور عموم، وسواس کمالگرایی همیشه در مورد آراستگی یا چیدمان وسایل خانه نیست. بلکه اعتقادات مذهبی و اخلاقی سختگیرانه نیز در این دسته قرار میگیرد. وسواس ناشی از کمالگرایی باعث ایجاد رفتارهای زیر در فرد میشود:
توجه افراطی به نظم، تقارن و سازماندهی وسایل؛
پیروی از قوانین، دستورالعملها و روتینهای خاص؛
انجام وظایف در محل کار یا مدرسه بهطور کامل؛
ساعتها فکر کردن به این موضوع که آیا همه چیز در جای درست قرار دارد یا نه.
وسواس رابطه
وسواسهای متمرکز بر رابطه شامل تردیدها و نگرانیهای شدید در مورد صحت یک رابطه عاشقانه است. بسیاری از افراد مبتلا به وسواسهای متمرکز بر رابطه، سعی میکنند با آزمودن عشق یا وفاداری شریک زندگی خود، اضطراب خود را تسکین دهند. آنها همچنین ممکن است بیش از حد در مورد یافتن همسر ایدهآل خود خیالبافی کنند.
وسواس آلودگی
وسواسهای آلودگی ممکن است، شامل: ترس از آلودگی فیزیکی (مانند: باکتری، مواد شیمیایی یا بیماری) یا آلودگی اخلاقی (مانند: گناه دانستن بعضی از اعمال) شود. افراد برای کنترل این نوع وسواس ممکن است:
دستها، بدن یا وسایل شخصی خود را بیش از حد بشویند؛
به یک رژیم غذایی سخت و غیرقابل انعطاف پایبند باشند؛
از موقعیتهای اجتماعی و شلوغی دوری کنند؛
درگیر مناسک اجباری مانند شمردن اعداد یا دعا کردن شوند.
وسواس ایجاد آسیب
برخی از افراد مبتلا به OCD افکار مرتبط با آسیب رساندن به خود یا دیگران را تجربه میکنند. برای مثال برخی از آنها احساس میکنند کارهای روزمره آنها می تواند باعث اتفاقات بد، مانند: تصادف، آتشسوزی و غیره شود. این افراد برای کاهش اضطراب خود مراسمهایی را اجرا میکنند؛ تا از آسیب به دیگران یا خودشان جلوگیری کنند.
وسواس افکار مزاحم
افکار مزاحم معمولاً با چیزهای ترسناک، خطرناک یا نامناسب مرتبط هستند، مانند:
تصور کردن صحنههای جنسی بهطور ناخواسته؛
تصور کردن صحنههای خشونتآمیز بهطور ناخواسته؛
افکار توهین به دین و مسائل ارزشی.
حدود ۸۰ تا ۹۰ درصد از افراد، افکار مزاحم را تجربه میکنند. با این حال، این افکار برای مبتلایان به وسواس فکری بهقدری اضطرابآور است؛ که عملکرد روزانه آنها را مختل میکند.
چگونه وسواس فکری را درمان کنیم؟
حال که با انواع اختلال OCD و علائم آن آشنا شدیم، به بررسی گزینههای درمان وسواس فکری میپردازیم. خوشبختانه اختلال وسواس فکری قابل درمان است. انتخاب نوع درمان بستگی به شدت اختلال و تأثیر آن بر زندگی فرد دارد. ۲ درمان اصلی این اختلال عبارتند از:
رواندرمانی: نوعی درمان که رواندرمانگر به شما کمک میکند با ترسها و افکار وسواسآمیز خود روبهرو شوید، بدون اینکه برای کنترل آنها از رفتارهای اجباری استفاده کنید.
دارودرمانی: روانپزشکان برای کنترل وسواس، از داروهای ضد افسردگی (مهارکننده های انتخابی بازجذب سروتونین) برای ایجاد تعادل مواد شیمیایی در مغز فرد مبتلا به OCD استفاده میکنند.
معمولاً برای OCD نسبتاً خفیف از یک دوره رواندرمانی کوتاه مدت، مانند: درمان شناختی رفتاری (CBT) استفاده میشود؛ اما برای وسواسهای فکری شدیدتر، طول درمان بیشتر بوده و از دارودرمانی در کنار رواندرمانی استفاده میشود. این درمانها بسیار مؤثر هستند؛ اما مهم است که بدانید ممکن است چندین ماه طول بکشد تا متوجه تأثیر آنها شوید. علاوه بر این دو روش درمانی که توسط متخصصین انجام میشود، راههای دیگری برای کنترل و درمان وسواس فکری نیز وجود دارد؛ که در ادامه با آنها آشنا میشویم.
عضو شدن در گروه های حمایتی
یکی از روشهای درمان این اختلال، عضویت در گروههای حمایتی است. یکی از دلایل ایجاد افکار مزاحم تنهایی است. در این گروهها به افراد کمک میکنند کمتر احساس تنهایی کنند و روشهایی را برای سرگرم شدن به آنها میآموزند.
پرهیز از استفاده از مواد مخدر و الکل
بسیاری از افراد مبتلا به OCD بهطور متناوب از مواد مخدر و الکل نیز استفاده میکنند. مصرف این مواد علائم OCD را شدیدتر و بدتر میکند.
ورزش منظم
فعالیت مداوم و ورزش به دلیل سوزاندن انرژی اضافی، علاوه بر خستگی جسمی، باعث خستگی ذهنی و کاهش افکار وسواسی میشود. تحقیقات نشان میدهد که ورزشهای شدید و حرفهای می تواند شدت علائم OCD را نیز کاهش دهد.
تمرین الگوهای خواب مناسب
بیخوابی افکار مزاحم را تشدید میکند؛ بنابراین کیفیت خواب رابطه مستقیمی با تشدید علائم وسواس دارد. یکی از گزینههای درمان وسواس فکری بهبود کیفیت و الگوی خواب شبانه است. برخی از عادات خوابیدن مانند: خاموش کردن تلفن هوشمند یک ساعت قبل از خواب میتواند افکار مزاحم را به میزان قابل توجهی کاهش دهد.
استفاده از برنامه های خودیاری
ابزارهای آفلاین و آنلاین بسیاری برای خودیاری و نظارت بر الگوهای فکری وجود دارد. با استفاده از این ابزار میتوان الگوهای وسواسی را شناسایی و برای کاهش آنها اقدام کرد.
تمرین تمرکز حواس
افکار مزاحم باعث کاهش تمرکز میشوند. تمریناتی برای افزایش تمرکز حواس، مانند: ذهن آگاهی، یوگا، مدیتیشن و غیره میتواند به بالا رفتن تمرکز حواس و کاهش وسواسهای فکری کمک کند.
مدیریت استرس
استرس مزمن نیز میتواند افکار وسواسی را تحریک یا آنها را وحشتناکتر کند. اگر مستعد افکار وسواسی هستید، مهم است که استرس خود را مدیریت کرده و آرامش خود را حفظ کنید.
جمعبندی
در این مقاله به بررسی روشهای درمان وسواس فکری و انواع آن پرداختیم. خوشبختانه رواندرمانی، دارودرمانی و درمانهای کمکی که در متن مقاله به آنها اشاره شد تا حدود زیادی میتوانند علائم OCD را کاهش داده و افکار مزاحم را کنترل کنند.
بیشتر بخوانید: علائم خستگی بحران چیست و چطور با آن مقابله کنیم؟ بیماریهای خطرناکی که با «حسادت» به سراغتان میآید!۳۵۲۳۶
کد خبر 1704569منبع: خبرآنلاین
کلیدواژه: وسواس سلامت روان اختلال روانی اضطراب درمان وسواس فکری رفتارهای اجباری افراد مبتلا افکار مزاحم افکار وسواسی روان درمانی افکار وسواس برای کنترل مبتلا به OCD وسواس ها
درخواست حذف خبر:
«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را بهطور اتوماتیک از وبسایت www.khabaronline.ir دریافت کردهاست، لذا منبع این خبر، وبسایت «خبرآنلاین» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۳۶۵۶۳۸۸۹ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتیکه در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.
با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.
خبر بعدی:
در حوزه مالکیت فکری بسیار عقب هستیم
به گزارش خبرنگار مهر، به مناسبت روز جهانی مالکیت فکری رویدادی با مشارکت معاونت علمی، جهاد دانشگاهی، صندوق نواوری و شکوفایی، کانون مدیریت مالکیت فکری و قوه قضائیه برگزار شد.
در این رویداد روح الله دهقانی فیروزآبادی معاون علمی فناوری و اقتصاد دانش بنیان رییس جمهور ضمن تاکید بر اینکه مالکیت فکری باید به صورت جدی در کشور مورد توجه قرار گیرد، گفت: معتقدیم اگر قرار باشد ساختمان و بنای اقتصاد دانش بنیان در کشور بنا شود نیاز به بن سازهای دارد که این بنسازه فقط مالکیت فکری است.
معاون علمی، فناوری و اقتصاد دانش بنیان رییس جمهور مزیت نسبی اقتصاد دانش بنیان را ارزشی دانست که توسط علم و فناوری در مقابل داراییهای فکری ایجاد میکند و گفت: ما سالها در حوزه اقتصاد دانش بنیان و توسعه شرکتهای دانش بنیان کار کردهایم ولی مشاهدات نشان می دهد حدود ۹۸ درصد ارزش بازار ۱۰۰ شرکت بزرگ دنیا مربوط به داراییهای نامشهود است.
دهقانی ضمن بیان این مطلب که ان چیزی که برای شرکتها ایجاد ارزش میکند، نیروهای انسانی، فناوریها، اعتبار و برند است، خاطرنشان کرد: در حوزه مالکیت فکری بسیار عقب هستیم و باید با سرعت بسیار زیادی در حوزه مالکیت فکری، ارزیابی و اعتبار بخشی کاری کنیم.
معاون علمی رئیس جمهور همچنین از توافق با مدیر وایپو (سازمان جهانی مالکیت فکری) برای برگزاری دورههایی در حوزه مالکیت فکری برای اعتباربخشی به مجموعه های کارگذاری در ایران خبر داد و گفت : امیدواریم به زودی چندین تجربه موفق را در حوزه دارایی های نامشهود شرکت های دانش بنیان داشته باشیم.
وی با بیان این مطلب که ۹۰ درصد داراییهای شرکتهای دانش بنیان داراییهای نامشهود است، گفت: امیدوارم با توجه به عزم جدی که در مرکز توسعه فناوریهای راهبردی معاونت علمی فناوری و اقتصاد دانش بنیان ریاست جمهوری وجود دارد به زودی شاهد یک نظام کارا برای ارزیابی و اعتبار بخشی در کشور باشیم.
کد خبر 6090812 مهتاب چابوک